Net toen we eindelijk gewend raakten aan de overlast van de eikenprocessierups, kondigt zich een nieuwe rups aan met nóg meer jeuk en ongemak: de dennenprocessierups. Deze rups is recent gespot in Limburg en Gelderland en de eerste signalen zijn zorgwekkend. Wie gevoelig is voor jeuk of huidproblemen, leest beter verder. De komst van deze rups kan namelijk een nieuw tijdperk van ongemak inluiden voor veel Nederlanders.
Wat is de dennenprocessierups?
De dennenprocessierups lijkt qua uiterlijk op zijn bekende soortgenoot, maar hij is in meerdere opzichten vervelender. Oorspronkelijk leeft deze rups in Zuid-Europa en Noord-Afrika, maar door klimaatverandering breidt hij zich noordwaarts uit. In 2024 werden de eerste exemplaren al gespot in de Belgische Ardennen, op slechts 25 kilometer van onze grens. Begin 2025 volgden waarnemingen in Limburg en Gelderland dankzij speciale feromoonvallen, die gericht zijn op het opsporen van deze vlinders.
Waarom is deze rups extra vervelend?
Wat deze rups echt onderscheidt, is het enorme aantal brandharen dat hij bij zich draagt. Waar de eikenprocessierups al voor veel ellende zorgt, doet de dennenprocessierups daar nog een schepje bovenop. Elke rups kan tot wel een miljoen brandharen hebben. Deze minuscule haartjes zijn berucht om hun irritatie aan huid, ogen en luchtwegen. Het risico op ernstige huidirritatie, jeuk en zelfs ademhalingsproblemen neemt dus fors toe bij contact.
Vergelijking irritatie tussen beide rupsen
| Kenmerk | Eikenprocessierups | Dennenprocessierups |
|---|---|---|
| Aantal brandharen | Enkele honderdduizenden | Tot 1 miljoen |
| Seizoen van overlast | Mei - juni | Maart - april |
| Regio | Heel Nederland | M.n. Limburg, Gelderland (nieuw) |
Bioloog Arnold van Vliet van Wageningen Universiteit: "Het was slechts een kwestie van tijd voordat de dennenprocessierups Nederland zou bereiken, gezien het grote vliegbereik van de vlinders."
Opmars in Nederland: hoe snel gaat het?
Recente signaleringen in Limburg en Gelderland laten zien dat de dennenprocessierups zich sneller verspreidt dan verwacht. De inzet van feromoonvallen heeft het mogelijk gemaakt om de soort direct na binnenkomst te traceren. Nu is het vooral uitkijken geblazen of de populatie zich verder uitbreidt naar andere provincies.
Wanneer kun je de meeste overlast verwachten?
Waar de eikenprocessierups vooral in mei en juni actief is, begint de dennenprocessierups soms al vanaf maart te trekken. Dat betekent concreet: jeukseizoen kan ruim twee maanden eerder starten én langer aanhouden.
Praktische tips om overlast te beperken
- Vermijd direct contact met nesten of processierupsen in dennenbomen, vooral in het vroege voorjaar.
- Let goed op waarschuwingsborden in bossen en parken in Limburg en Gelderland.
- Draag bedekkende kleding bij werkzaamheden in de buurt van bomen waar rupsen zijn gesignaleerd.
- Spoel direct huid en ogen goed met water bij contact en neem bij ernstige klachten contact op met de huisarts.
Als iemand die zelf eens flink last had van jeuk door processierupsen, begrijp ik de bezorgdheid. Volgens mij is het slim om nu al bewust te zijn van de opmars van deze rups, zodat je je erop kunt voorbereiden. Beter voorkomen dan achteraf zitten met een rood, jeukend gezicht!
Wat moeten we nu onthouden?
De opmars van de dennenprocessierups betekent een langere periode van overlast en een grotere kans op huidirritatie en jeuk dan bij de eikenprocessierups. Met een miljoen brandharen per rups is waakzaamheid geboden, zeker in het voorjaar. Wees voorbereid en bescherm jezelf, want het rupsenseizoen lijkt nog maar net begonnen.
Veelgestelde vragen
- Waar is de dennenprocessierups als eerste gesignaleerd? De rups is onlangs gevonden in Limburg en Gelderland, na eerdere waarnemingen in de Belgische Ardennen.
- Waarom is deze rups gevaarlijker dan de eikenprocessierups? De dennenprocessierups heeft significant meer brandharen, waardoor de kans op heftige huidirritatie en ademhalingsproblemen toeneemt.
- Wat moet ik doen als ik in contact kom met brandharen? Spoel de huid en ogen goed met lauw water en raadpleeg een arts als de klachten ernstig zijn.
- Wanneer zijn de rupsen het meest actief? De dennenprocessierups verlaat vanaf maart zijn nest, ongeveer twee maanden eerder dan de eikenprocessierups.
Reacties