Hoewel een avondje gezelligheid op een festival altijd iets bijzonders heeft, zien veel bezoekers die herbruikbare statiegeldbekers vooral als iets onhandigs. Maar de keuze voor deze bekers is van groot belang voor het milieu — en de manier waarop we ermee omgaan maakt meer verschil dan je denkt. Waarom houden duizenden Nederlanders hun beker de hele dag vast, en wat levert het eigenlijk concreet op?
Waarom zijn statiegeldbekers op evenementen de standaard?
Het beeld van plastic bekers in het gras na festivals is bijna verdwenen. Dat komt onder andere doordat sinds 1 januari 2024 op alle gesloten evenementen verplicht statiegeldsystemen zijn ingevoerd. Bij deze regels draait alles om het terugbrengen van zwerfafval. Uit recente cijfers blijkt dat het toepassen van statiegeld op bekers en bakjes tot wel 75% recycling oplevert. Tijdens het Leidens Ontzet in 2019 werden zelfs meer dan 500.000 plastic bekers bespaard, goed voor 5.000 kilogram minder afval.
Hoe werkt het systeem en waarom betaal je soms meer?
Op bijna elk Nederlands festival krijg je bij de entree een plastic beker of muntje waarmee je je eerste beker haalt. Raak je je beker kwijt, of wil je een nieuw drankje zonder je oude beker in te leveren, dan betaal je extra statiegeld, meestal tussen de 50 cent en een euro. Bij sommige evenementen — denk aan grote festivallocaties als het Vondelpark Openluchttheater — krijg je overigens geen muntje; daar is je eerste drankje sowieso duurder.
Cijfers over het gebruik van statiegeldbekers
| Betalingen beker per persoon | Percentage bezoekers |
|---|---|
| 1 keer (maximaal) | 83% |
| 2 keer | 9% |
| 3-5 keer | 5% |
| Meer dan 5 keer | 3% |
Uit een recente poll onder 1.005 bezoekers geeft 83% aan maximaal een keer per persoon statiegeld te betalen. Slechts een kleine groep betaalt vaker voor een nieuwe beker, meestal omdat ze hun beker kwijtraken of bij het geven van een rondje.
Praktische tips om je beker nooit kwijt te raken
- Hang je beker aan een ketting of ring zodat je hem niet vergeet.
- Bewaar je lege beker in of aan een klein tasje — een zipperzakje met haakje is ideaal.
- Doe na het drinken een papier of doekje door je beker voordat je hem opbergt, zo blijft hij schoon en droog.
- Maak gebruik van elastiekjes om je beker simpelweg aan je tas te bevestigen.
Het gebruik van herbruikbare statiegeldbekers op festivals en evenementen kan de hoeveelheid zwerfafval aanzienlijk verminderen.
Omgaan met uitdagingen: het geven van rondjes en extra kosten
Vooral bij het spontaan een rondje halen voor je vrienden blijkt het statiegeldsysteem soms onhandig. Je moet wachten tot iedereen zijn beker leeg heeft of je betaalt voor meerdere nieuwe bekers. Dat zorgt regelmatig voor verwarring bij de kassa, want de totaalprijs klopt niet altijd met het aantal gebruikte, ingeleverde en nieuwe bekers en drankjes.
Milieuwinst met herbruikbare bekers
Hoewel het af en toe een beetje omslachtig aanvoelt, maakt de inzet van herbruikbare bekers echt verschil. Onderzoek toont aan dat een harde plastic beker pas milieuwinst oplevert als deze ten minste vijf à zes keer wordt gebruikt. Internationaal daalt de hoeveelheid zwerfafval in drankverpakkingen zelfs met gemiddeld de helft; in sommige gevallen zelfs tot 89% minder afval.
Als ik terugdenk aan een zonnig festival in Amsterdam, merk ik hoe makkelijk het werd om je beker gewoon in je tasje te stoppen en er niet meer over na te denken. Eerlijk: in het begin voelde dat als 'gedoe', maar de voldoening bij het zien van een schone festivalweide was het meer dan waard.
Wat blijft er hangen?
De invoering van statiegeld op bekers is wennen, maar levert een zichtbaar schoner festivalterrein op en stimuleert hergebruik. Door een beetje slim om te gaan met je beker — bijvoorbeeld door te investeren in een handig opbergsysteem — kun je eenvoudig bijdragen aan een duurzamer evenement. Het systeem is niet perfect, maar elke bespaarde beker telt mee aan een afvalvrije toekomst.
Veelgestelde vragen over statiegeldbekers op festivals
Hoe vaak moet ik een statiegeldbeker gebruiken voor milieuwinst? Minimaal vijf tot zes keer, blijkt uit verschillende onderzoeken.
Hoeveel bespaart het statiegeldsysteem aan afval tijdens evenementen? Tijdens het Leidens Ontzet in 2019 werd ruim 5.000 kg aan zwerfafval bespaard en meer dan 500.000 plastic bekers werden niet weggegooid.
Waarom moet ik soms extra betalen voor mijn drankje? Omdat een kwijtgeraakte beker of een extra beker buiten het statiegeldsysteem om extra kosten met zich meebrengt, meestal 50 cent tot een euro per beker.
Kan ik mijn statiegeld terugkrijgen na het festival? Meestal niet; het systeem werkt vooral met ruilen van bekers of munten op het evenement zelf.
Reacties